Empathie en zelfvertrouwen door VTS
Door Adelijn van Huis
Mariëlle Osté, docent media bij Nimeto, constateerde een verrassend resultaat nadat ze haar MBO studenten zelf VTS gesprekken liet leiden. De meer verlegen studenten kwamen - zoals verwacht - goed uit de verf. De onverwachte opbrengst kwam van de mondige studenten. Zij bleken empathie op te brengen voor de gespreksleiders die het griezelig vonden. Anekdotisch bewijs. Maar toch: twee vliegen in één klap! In een eerder artikel deed Adelijn verslag van haar bezoek aan een les, dat kun je hier lezen.
Mariëlle ontwierp een lessensenserie (keuzedeel genaamd binnen MBO) met de titel ‘Onderzoekend kijken’. Het doel was om studenten zelf gespreksleider te laten zijn, met leeftijdsgenoten of kennissen of familieleden als deelnemers. De verborgen agenda was: goed leren kijken en plezier hebben in het kijken EN in beeld uitzoeken. En dat lukte. In mei gaf Mariëlle een masterclass bij VTS Nederland over het ontwikkelen van het keuzedeel, en hoe de uitvoering gegaan was. Ook de student op de foto was daarbij aanwezig, die op een vloeiende manier een gesprek faciliteerde. Tegen het einde vroeg een van de aanwezigen of het zelfvertrouwen van in presenteren bij de studenten was toegenomen, en of dat misschien ook zichtbaar zou zijn bij andere examens. Die handschoen heeft Mariëlle opgepakt.
Na de examens heeft zij aan alle studenten gevraagd of ze het idee hebben dat het keuzedeel en het begeleiden van de VTS gesprekken bijgedragen hebben aan hun zelfvertrouwen bij presenteren. Of ze daar iets van gemerkt hadden tijdens de examens? Veel studenten gaven aan dat hun zelfvertrouwen was toegenomen. Ook de studenten die liever niets zeggen, en voorheen terugdeinsden om het woord te nemen, zeggen dat ze beter durven spreken, er makkelijker staan.
Maar ook de studenten die heel verbaal vaardig zijn, niet bang om naar voren te stappen - hebben een verrassend inzicht opgedaan. Een inzicht dat Mariëlle echt niet had verwacht, maar toch heel wezenlijk is. Ze gaven aan dat ze zich realiseren hoe moeilijk het moet zijn om voor een groep te staan en te spreken als je dat van nature liever ontwijkt. Ze verplaatsten zich dus in hun medestudenten, in de ander die zich onzeker voelt over haar performance, woordkeus, verschijnen.
Over wat ze zelf heeft gezien tijdens de examens zegt Mariëlle: "De meer onzekere en verlegen studenten zijn echt enorm gegroeid. Ze komen beter uit hun woorden, maken meer contact met hun publiek en durven te vertellen. Het heeft me verbaasd hoeveel verschil ik waarneem! Ik verklaar dat vanuit de ervaring van het meedoen en begeleiden van VTS gesprekken… Als deelnemer werd er naar hen geluisterd door medestudenten (in plaats van dat ze niet aan bod kwamen tussen anderen die hun woordje snel klaar hebben). Ze werden serieus genomen en konden hun gedachten afmaken. In de rol van gespreksleider kregen ze de kans om op een veilige manier te oefenen met voor de groep staan, terwijl iedereen aandachtig bleef - bij andere presentatiemomenten is die aandacht soms ver te zoeken.”