Reflectie op een pilot met het lezen van prentenboeken - in samenwerking met Room for All

Door Ellie van den Bomen

Ruim twee jaar geleden begon ik met onderzoek naar de relatie tussen VTS en taal. Reden voor deze zoektocht is het sterke vermoeden dat kijken naar kunst en daarover praten met VTS de taalontwikkeling positief beïnvloedt. In een VTS gesprek leren kinderen hoe ze betekenis kunnen geven aan beelden door erover te praten. Bij begrijpend lezen draait het eveneens om - al lezend - betekenis te geven.

Meer lezen

Terugblik op symposium VTS en inclusie

Door Adelijn van Huis

18 mei vond het symposium over VTS en inclusie plaats. Het was een rijk gevulde dag, met een mooie opkomst, en een goede energie. Voorafgaand aan het symposium verdiepten we ons met een team van VTS trainers en coaches met wie we intensief samenwerken in inclusie. We namen deel aan trainingen van externe experts, lazen boeken en voerden gesprekken met elkaar. Over de vraag hoe inclusief VTS is, hoe een inclusief VTS gesprek er uit zou kunnen zien, en hoe je maatschappelijke bepaaldheid als mens, je rol als gespreksleider beïnvloedt. Maar, zoals dat gaat, in ieder geval bij mij, weet je achteraf precies wat je eigenlijk had willen doen. Want was eigenlijk onze intentie met het symposium? Waarom vinden we inclusie zo’n belangrijk onderwerp? Hieronder volgt een persoonlijke reflectie op de dag.

Meer lezen

Door Anita Kuipers

Na 10 jaar werkzaam te zijn geweest als medewerker educatie bij de Musea Zutphen maakte ik eind vorig jaar de overstap naar muZIEum in Nijmegen. In dit museum kunnen bezoekers ervaren hoe het is om blind of slechtziend te zijn. Je gaat hier letterlijk het donker in. Daar waar het in Zutphen over zien gaat, staan in muZIEum al je andere zintuigen centraal. Misschien vraag je je nu af wat VTS hier mee te maken heeft. Daarvoor moeten we terug in de tijd.

Meer lezen

‘Papa komt thuis. Dit is mijn denken.’

Door Nanja Ruiter

Wat zou het effect zijn op de taalontwikkeling wanneer laaggeletterde cursisten ruim twee maanden lang een tot twee VTS-gesprekken per week zouden voeren? Ik nam de proef op de som tijdens alfabetiseringslessen met een vaste groep van ongeveer tien cursisten. De cursisten deden ervaring op met VTS en ik ontdekte wat VTS te bieden heeft voor mijn cursisten.

Meer lezen

Mijn eerste keer VTS

Door LIsenka Varekamp

Ik schrijf dit stuk naar aanleiding van mijn eerste VTS gesprek. Als deelnemer dan. Ik heb deze methode al vaak toegepast in mijn lessen Humanistisch Vormingsonderwijs, die ik geef als vakdocent op verschillende basisscholen. Dan ben ik geen deelnemer, maar gespreksleider, ongeschoold of eigenlijk anders geschoold. Ik ben meer geschoold in het filosoferen met kinderen en de kunst van het vragen stellen, dat soort dingen, en daar zit qua vaardigheden voor het leiden van een gesprek zeker wel een overlap met VTS. Maar het is echt een ander gesprek, dat heb ik nu zelf mogen ervaren.

Meer lezen

Door Adelijn van Huis

De afgelopen maanden hebben we met coaches en trainers van VTS Nederland ons verdiept in de relatie tussen VTS en inclusie. We hebben gezocht naar praktische aanknopingspunten om inclusiever te werken en ons verdiept in de theorie van inclusie. We klopten aan bij het Joods Cultureel Kwartier en bureau TACT om meer te weten te komen over I ASK, de methode die zij hebben ontwikkeld om groepen rond te leiden. We deden inzichten op over onbewuste vooroordelen bij ROSE stories en hoe daar mee om te gaan. Tot slot gingen we te rade bij de Upperleft projects, opgericht door twee Amerikaanse VTS trainers. Zij namen ons mee in hun denken over het belang van een ondersteunend leerklimaat, beeldselectie in afstemming op je groep en parafraseren.

Meer lezen

Door Adelijn van Huis

Lange tijd vond ik ‘neutraal’ een verhelderend en toepasselijk woord. Het hielp me te begrijpen welke houding ik aannam als gespreksleider, of dat nu om een VTS-gesprek ging over kunst, of een andere onderzoekende dialoog. ‘Neutraal’ leek de lading te dekken. Ik bemoeide me uitdrukkelijk niet met de inhoud van het gesprek. Ik structureerde wel. Ik stelde vragen, en gaf soms terug wat ik hoorde en zag gebeuren. Maar zelf probeerde ik daar als het ware uit te blijven. Zo zag ik dat, dat ik geen partij was, een soort van objectieve buitenstaander zonder belang. Maar ik voel me niet meer op mijn gemak bij het begrip ‘neutraal’, en evenmin bij de beschrijving die ik hierboven geef.

Meer lezen

Door Adelijn van Huis

De Amerikaanse organisatie Visual Thinking Strategies is al een tijdje geleden gestopt met het woord ‘neutraal’. Waar de gespreksleider voorheen leerde om een ‘neutrale houding’ aan te nemen die tot uiting komt in houding, taal en toon, wordt dat nu ‘accepterend en zonder oordeel’ genoemd. Het bewustzijn is gegroeid dat een gespreksleider soms actief moet ingrijpen om kwetsende opmerkingen van hun kracht te ontdoen. Dat is verre van ‘neutraal’ – maar wél in dienste van het kijk- en denkproces van een groep. Het ontmantelen van ‘neutraliteit’ gaat verder, zo ondervond ik toen ik een online training volgde bij dezelfde Amerikaanse organisatie.

Meer lezen

Door Adelijn van Huis

Afgelopen week ontmoette ik Philip Yenawine via Zoom, op de tijd van de Community Live, voor mij half acht ‘s avonds, voor hem half twee ‘s middags. De Nederlandse vertaling van zijn boek is net verschenen en dat is de feestelijke aanleiding om met hem op 21 september te spreken over VTS, het ontstaan en de werking ervan. Na praktische zaken rondom de bijeenkomst van volgende week te hebben besproken, ging het natuurlijk over VTS. Als je erbij wilt zijn, geef je hier op!
Heel treffend merkte hij in ons gesprek op dat VTS zo logisch en vanzelfsprekend lijkt, NU, achteraf, maar dat het in het begin zoeken en modderen was. Uitproberen, kijken of iets werkt. Aanscherpen, goed opletten. Sommige aspecten werden uit praktische overwegingen toegepast maar bleken een inhoudelijke verdieping te bieden die totaal onvoorzien was. Parafraseren is daar een voorbeeld van.

Meer lezen

Visual Thinking Strategies. Met kunst het leren op school verdiepen
Door Adelijn van Huis

VTS omschrijven blijkt lastig. De meeste mensen snappen de werking en waarde van VTS pas écht als ze meegedaan hebben met een gesprek. Met woorden is bijna niet over te brengen welke ervaring de methode oproept. Als je niet van binnenuit weet waar het over gaat, is het moeilijk de finesses te begrijpen. Daarom was ik was reuze nieuwsgierig naar de vertaling van het standaardwerk Visual Thinking Strategies. Learning through art across school disciplines van grondlegger Philip Yenawine.

Meer lezen